Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği’ne üçüncü ülkelerle olan vizesiz seyahat anlaşmasını askıya almaya ilişkin daha fazla hak tanıyan yeni kurallara onay verdi. Bu, AB dışındaki bazı ülkelerin güvenlik riskleri, insan haklarının ihlali ve vize ayrıcalıklarının kötüye kullanımını izleyen bir hamle.
Salı günü yapılan oylamada, Avrupa Parlamento üye ülkeleri, şu anda AB’nin Schengen bölgesini 180 gün içinde 90 güne kadar vizesiz ziyaret edebilen 61 ülkenin kapsandığı mevcut vizenin, askıya alınma sisteminde reform yapılmasını onayladı.
Revize edilmiş sisteme göre Avrupa Komisyonu, belirli şartlar oluştuğu takdirde yeni vize kurallarını geçici veya kalıcı olarak değiştirebilme esnekliğine sahip olacak. Bu şartlar arasında, ilgili ülkelerin vatandaşları tarafından gerçekleşen ciddi suçlarda artış, çok sayıda başarısız olmuş iltica başvurusu, vizenin süresini aşma ve giriş retleri bulunuyor.
Vizenin süresini aşma ve ciddi suçların “kayda değer” artışı için belirlenen eşik artık %30. Düşük iltica başvuru oranları için eşik ise %20 olarak belirlendi. Gelgelelim Komisyon bazı gerekçeli durumlarda bu rakamları değiştirme hakkına sahip.
Yeni düzenlemeler, askıya almayla sonuçlanabilecek işlemler listesini de genişletti. Listede artık siyasi baskı amacıyla göçmenlerin devlet tarafından kullanımı, güvenlik riski taşıyan yatırımcı vatandaşlık programlarının yürütülmesi ve AB vize politikalarına uyulamaması gibi hibrit tehditler de bulunuyor.
Diğer şartların arasında; uluslararası hukuku, BM sözleşmesi ve insan haklarının ihlalinin yanı sıra uluslararası mahkeme kararlarına uymama mevcut.
Devletlerin sorumlu tutulabilmesi için yeni kurallar, AB’nin, insan hakkı ya da uluslararası hukukun ihlalinden sorumlu devlet memurlarını doğrudan hedef alarak vizeleri askıya alabilmesine imkân tanıyacak.
Reform çalışmalarını yürüten Sloven Avrupa Parlamento Üyesi Matjaž Nemec, AB vize politikasının güçlü bir yabancı politika aracı olduğunu ve Avrupa Birliği’nin uluslararası hukuk ve insan haklarına olan bağlılığını yansıtması gerektiğini bildirdi. Ayrıca yapılan değişikliklerle, bu değerlerin risk altında olduğu bir durumda AB’nin daha hızlı ve kesin bir şekilde hareket edebileceğini de vurguladı.
Tasarı 518 onay, 96 ret ve 24 çekimser oyla kabul edildi. Her ne kadar Parlamento ve Konsey delegeleri tarafından geçmiş olsa da bu düzenlemenin Konsey tarafından bizzat kabul edilmesi gerekiyor. Bu tasarı Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde yayımlandıktan 20 sonra yürürlüğe girecek.
Şu ana kadar AB vizesiz seyahati yalnızca bir defa Vanuatu için iptal etmişti. Revize edilmiş sistem sayesinde AB’nin gelecekteki durumlara daha hızlı ve uygun bir şekilde yanıt verme yetkisi güçlenmiş olacak.
